Скопје е еден од градовите кои Европската комисија го избра за Европска престолнина на културата за 2028. „Друштво“ на Скопје ќе му прават Ческе Будјејовице (České Budějovice) и Чешка и град од Франција кој ќе биде објавен во декември 2023.
Европска престолнина на културата е престижна иницијатива што ја организира Европската Унија. Целта на иницијативата е промовирање и славење на различностите на културниот диверзитет и културното богатство во Европа. Секоја година се одбираат град или градови од Европа. Овие градови потоа имаат можност на светска сцена да го претстават своето културно наследство, современа уметност и културните активности.
Иницијативата „Европска престолнина на културата“ носи повеќе бенефити за градот одбран за европска престолнина на културата:
- Културно збогатување: Го прославува и промовира културното богатство, наследство и современата уметност на градот, збогатувајќи ги културните искуства на жителите и посетителите.
- Поддршка за туризмот: Градот домаќин привлекува туристи, што го зголемува локалниот буџет преку поголем број на посетители и нивното трошење во градот.
- Економски раст: Иницијативата може да го стимулира економскиот развој со креирање на работни места во културниот сектор, привлекување на инвестиции во инфраструктурата и поддршка на културните индустрии.
- Урбано обновување: Европска престолнина на културата може да донесе урбано обновување, подобрување на инфраструктурата на градот, и квалитетот на живот на неговите жители.
- Меѓународна видливост: Титулата носи меѓународно признание и го привлекува вниманието на светот кон културната сцена на градот.
- Меѓукултурна размена: Го поттикнува меѓукултурниот дијалог и соработка и го зголемува взаемното разбирањe.
- Ангажирање на заедницата: Европска престолнина на културата ја вклучува локалната заедници во културни активности, ја зголемува градската гордост и учество.
- Европски идентитет: Ја засилува идејата за европски идентитет преку споделување на заедничките вредности и наследство.
- Долгогодишно наследство: Многу подобрувања направени за време на годината на титулата остануваат трајно културно и економско наследство.
- Глобално вмрежување: Градовите кои се Европски престолнини на културата се поврзуваат со други културни центри, олеснувајќи го глобално вмрежување за уметниците и културните институции.
Носител на апликацијата за Скопје е јавната установа „Универзална сала“, а проектот е финансиран од Град Скопје. На јавниот повик се предложени повеќе проекти од различни области: културно наследство, дигитална култура, заштита на природната средина, урбано планирање, културна едукација, културни и креативни индустрии, меѓународни соработки (гостувања, резиденции…), општествена инклузивност на маргинализираните групи и сл. Но ќе треба да почекаме до 2028 година да видиме што од ова навистина ќе се реализира.
Еве ја листата на идни Европски престолнини на културата заедно со соодветни години:
- 2024:
- Тарту (Tartu), Естонија
- Бад Ишл (Bad Ischl), Австрија
- Буде (Bodø), Норвешка
- 2025
- Нова Горица/Гориција (заедничка кандидатура), Словенија/Италија
- Кемниц (Chemnitz), Германија
- 2026
- Тренчин (Trenčín), Словачка
- Оулу (Oulu), Финска
- 2027
- Лиепаја (Liepāja), Латвија
- Евора (Évora), Португалија
- 2028
- Ческе Будјејовице (České Budějovice), Чешка
- Ќе биде објавен на 13 декември 2023 година, Франција
- Скопје, Македонија